اخبار

بيشتر

آلبوم تصاوير

بيشتر

چند رسانه ای

بيشتر

احکام شرعی محیط زیستی

1404/7/26 شنبه
یادداشت-تبیین نقش و جایگاه نماز در حفظ محیط زیست (قسمت سوم) دکتر علیرضا اعجازی
 دکتر علیرضا اعجازی دبیر شورای فرهنگی ،اقامه نماز ، امر به معروف و نهی از منکر  
 سازمان حفاظت محیط زیست 
هنگامیکه صحبت از نماز میشود به تبع آن انسان یاد مسجد که خانه خدا است می افتد ، یکی از مساجد مهم در جهان مسجدالحرام است و قبله مسلمانان . يكى از آداب ورود به مسجد اين است كه انسان با طهارت وارد شود چون مسجد مطهر است ، خداوند در قرآن میفرماید قبل از رکوع و سجود  میبایست مسجد برای رکوع کنندگان و سجده کنندگان پاکیزه گردد ، وَ إِذْ بَوَّأْنا لِإِبْراهِيمَ مَكانَ الْبَيْتِ أَنْ لا تُشْرِكْ بِي شَيْئاً وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَ الْقائِمِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ( 26- حج ) آنگاه كه مكان كعبه را براى ابراهيم آماده ساختيم به او گفتيم: هيچ گونه شركى نسبت به من روا مدار و خانه‌ى مرا براى طواف كنندگان وقيام كنندگان و ركوع كنندگان و سجده كنندگان پاكيزه دار. پس رفع آلودگی و نجاست مقدم بر نماز است و حتی بالاتر از آن موقع نجس شدن مسجد باید نماز را رها کرد و به تطهیر مسجد پرداخت ، پس نماز فرع بر رفع نجاست وآلودگی است .
همچنین خداوند برای ورود به مسجدالحرام  حدود 20 شرط گذاشته است که چهار شرط آن بصورت مستقیم و بعضی بصورت غیر مستقیم بر حفظ محیط زیست تاکید دارد که از جمله آنها میتوان به عدم کشتن حشرات ، عدم همراه داشتن سلاح ، عدم قطع گیاهان و عدم شکار حیوانات اشاره نمود . حتی اگر ضرر مهمی متوجه حیوانی شود که باعث نقص یا از بین رفتن حیوان میشود شکستن نماز جایز است ، پس چنین استنباط میشود که نماز با تمام اهمیتی که اسلام بر آن قائل است و پیامبر صلی الله علیه وآله فرمودند: أَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ اَلْعَبْدُ اَلصَّلاَةُ فَإِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَ إِنْ رُدَّتْ رُدَّ مَا سِوَاهَا، اگر نماز مقبول درگاه الهی قرار گیرد سایر حسنات و اعمال انسان نیز پذیرفته است و اگر مقبول واقع نشود همه حسنات و اعمال دیگر مردود است، این نمازبا تمام اهمیت و ارزشی که دارد فرع بر رفع آلودگی و حفظ محیط زیست است .
1404/7/12 شنبه
یادداشت-تبیین نقش و جایگاه نماز در حفظ محیط زیست (قسمت دوم) دکتر علیرضا اعجازی
دکتر علیرضا اعجازی دبیر شورای فرهنگی ، اقامه نماز ، امر به معروف و نهی از منکر   سازمان حفاظت محیط زیست  
 نماز ذکر است و یاد خدا آرامش بخش انسان ، چیزی که انسان در شرایط کنونی بسیار به آن محتاج است .خدا در قرآن میفرماید :  أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ، آگاه باشید که یاد خدا آرام بخش دل هاست. حالا اگر از یاد خدا غافل شویم به زندگی سخت دچار خواهیم شد ، وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً و هر كس از ياد من روى گرداند، پس همانا براى او زندگى تنگ و سختى خواهد بود. پس غافل شدن از نماز یعنی زندگی سخت ، این زندگی سخت میتواند وضعیت هوایی باشد که تنفس     میکنیم و سالانه دهها هزار نفر در اثر آلودگی هوا از بین میروند و یا آبی که مصرف میکنیم که با کمبود شدید دچار آن هستیم ، یا وضعیت آلودگی خاک و پسماند و بطورکلی وضعیت نابسامان محیط زیستی که در آن زندگی میکنیم ، میتواند بخشی از این زندگی سخت باشد . حتی جانوران و گیاهان هم ذکر خدا میگویند و از این امر مستثنی نیستند که اگر از یاد خدا غافل شوند به زندگی سخت دچار خواهند شد امام صادق(ع) در این زمینه میفرمایند هیچ صیدی در دام صیاد و هیچ شکاری در دام شکارچی گرفتار نمیشود مگر اینکه از یاد خدا غافل شده باشد . لذا وضعیت نابسمان محیط زیست جهان به خاطر غافل شدن از یاد خدا است که با توجه یافتن به امر نماز میتوانیم از این شرایط عبور کنیم .
1404/6/31 دوشنبه
یادداشت-تبیین نقش و جایگاه نماز در حفظ محیط زیست (قسمت اول) دکتر علیرضا اعجازی
تبیین نقش و جایگاه نماز در حفظ محیط زیست (قسمت اول)
دکتر علیرضا اعجازی؛ دبیر شورای اقامه نماز و امور فرهنگی سازمان حفاظت محیط زیست 
جنبه باز‌دارندگی نماز از فحشا و منکر یکی از آثار ارزشمند این فریضه الهی است . قرآن با توّجه به این اصل مسلّم می‌فرماید: «اَقِمِ الصلوة اِنَّ الصلوة تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ ، خداوند در قران می فرماید نماز انسان را از منکر باز میدارد که یکی از مهمترین اقسام منکرات " منکرات محیط زیستی است . حفاظت از طبیعت و محیط زیست وظیفه قانونی و شرعی آحاد جامعه است و بدون تردید آلوده کردن محیط زیست یکی از بدترین منکرات می‌باشد.
امروزه محیط زیست جهان و کشورمان با بحران‌ها و چالش‌های متعددی از جمله خشکسالی، گرد و غبار و آلودگی آب و خاک  و تغییرات اقلیمی مواجه است.درختان بسیاری هر روز در آتش میسوزند و یا با سنگدلی قطع می‌شوند، آب‌ها به هدر می‌رود و آلوده می‌شود و جنگل‌های طبیعی از میان می‌رود. همچنین بسیاری از گونه‌های زیستی درحال انقراض هستند و صدها گونه به علت از دست دادن زیستگاه‌های خود، نابود شده‌اند. متأسفانه بشر برخلاف دیگر موجودات، همواره تأثیر عمیقی در جهت نابودی و تهدید محیط‌زیست از خود برجای گذاشته است ، چنانکه اکنون  انسان از مهم‌ترین عوامل تخریب محیط‌زیست شناخته می‌شود. برای جلوگیری از منکرات محیط زیستی که توسط انسان انجام میشود و بخش مهمی از منکرات به حساب می آید ، راه حل آن در قران اینگونه بیان میشود که این نماز است که می تواند انسان را از این منکرات باز دارد و نتیجه میگیریم که نماز نقش مهم و کلیدی در جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست ایفا مینماید . و کسانی که در ترویج و گسترش فرهنگ نماز گام بر میدارند ، همیاران محیط زیست و از تلاشگران عرصه حفاظت از محیط زیست محسوب میگردند .
 
1404/4/21 شنبه
✳️ اقتصای عدم مالکیت حقیقی انسان: ظالمانه بودن تخریب و آلایندگی طبیعت🍃 

✅ بخشی از یادداشت خانم دکتر زهرا محمد پرچوی؛ سطح۴ فقه و پژوهشگر فقه محیط زیست در دروس آیت الله احمد مبلّغی:👇

🔸توهم مالکیت انسان بر زمین و موجودات و حتی اعضا و جوارحش توهم خامی است که علامه جوادی آملی به خوبی آن را تبیین نموده است.(جوادی آملی،ص170) 
🔸اگر انسان مالک زمین و آسمان و موجودات در آن به طور عام و مالک اعضاء و جوارح خود به طور خاص باشد، می‌تواند مرتکب هر نوع اقدامی نسبت به انسان‌ها و سایر مخلوقات شود و این فعل او ظلم محسوب نمی‌شود. 
🔸در جایی که مالکیت از آنِ دیگری است و انسان فقط چند صباحی اجازه بهره‌مندی دارد، باید درحدودی که مالک به او اختیار داده از مملوکاتش بهره ببرد؛ و إلّا طبق قاعده کلی، اگر شخصی خودسرانه در حق دیگری تصرف کند و بدون اجازه او دارایی‌هایش را حیف و میل کند، ظلم کرده و ظالم مستحق مجازات است. 
🔸لذا تصرف نابجای انسان در طبیعت و محیط زیست که مالک حقیقی آن خدا است، از مهم‌ترین مصادیق بی‌عدالتی است. 
🔸استفاده بی رویه خانواده‌ها از آب، از بین بردن درختان و گیاهان، ساخت و سازهای بی رویه در زیستگاه طبیعی حیوانات و آلوده کردن هوا و ... مصداق بارز ظلم و حرام شرعی است و عقاب الهی را به همراه دارد.
https://eitaa.com/feghyaddash

@feghhemohitezist
1404/4/13 جمعه
⚫️ نگاه امام جواد علیه‌السلام به محیط زیست؛ میراثی از مسئولیت الهی در قبال طبیعت
🖊یادداشتی از حجت‌الاسلام والمسلمین احمد ملائی، امام جماعت اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران 
به‌نام خداوند بخشنده مهربان
نگاه امام جواد علیه‌السلام به محیط زیست؛ میراثی از مسئولیت الهی در قبال طبیعت
یکی از وجوه درخشان اندیشه اهل‌بیت علیهم‌السلام، نگاه ژرف آنان به جایگاه انسان در هستی و مسئولیت او نسبت به محیط پیرامون خویش است. امام محمدتقی علیه‌السلام، نهمین اختر تابناک ولایت، در سخنان و سیره خود، همچون دیگر پیشوایان الهی، به جلوه‌ای روشن از پیوند دین با طبیعت اشاره دارند؛ پیوندی که بر پایه کرامت انسان، حفظ حیات، و پاسداشت آفرینش الهی بنا شده است.
در روزگار ما که بحران‌های زیست‌محیطی همچون کم‌آبی، نابودی گونه‌ها، آلودگی هوا و تخریب جنگل‌ها، به تهدیدی جهانی بدل شده‌اند، بازخوانی این نگاه اصیل اسلامی ضرورتی حیاتی برای جوامع انسانی و به‌ویژه مسلمانان است.
حفاظت از آب؛ مسؤولیتی الهی و انسانی
امام جواد علیه‌السلام در حدیثی روشن و آموزنده می‌فرمایند: «آب را هدر ندهید، حتی اگر کنار رودخانه‌ای باشید.» (الکافی، ج ۶، ص ۵۴۴) این بیان گویا، نه‌تنها هشدار نسبت به اسراف در مصرف آب است، بلکه تأکیدی است بر ارزش ذاتی این نعمت الهی، حتی در شرایط وفور آن. امروز که بحران آب، حیات بشر را در بسیاری از نقاط جهان تهدید می‌کند، این آموزه امام جواد علیه‌السلام، الگویی روشن برای فرهنگ‌سازی، مصرف بهینه و احترام به منابع طبیعی است.
درختان؛ سپران حیات و نشانه‌های رحمت خداوند
درخت، نه‌فقط عنصری از طبیعت، بلکه تجلیگاهی از لطف خداوند در زمین است. امام جواد علیه‌السلام می‌فرمایند: «درختان را قطع نکنید، مگر اینکه ضرورت داشته باشد.» (الکافی، ج ۶، ص ۵۴۵) این کلام، بیانگر قداست حیات گیاهی در منظومه فکری اهل‌بیت علیهم‌السلام است. در عصری که نابودی جنگل‌ها و گسترش بی‌رویه شهرها، نظام اکولوژیکی را بر هم زده است، تأکید امام بر عدم قطع درختان، پیام‌آور ضرورت تعادل، بازسازی طبیعت و توسعه پایدار است.
مهربانی با جانوران؛ احیای رحمتی که در آن جان است
رفتار با حیوانات، از مهم‌ترین عرصه‌های سنجش اخلاق انسانی در نگاه دینی است. امام جواد علیه‌السلام می‌فرمایند: «جانوران را آزار ندهید و به آن‌ها رحم کنید.» (الکافی، ج ۶، ص ۵۴۶) این سفارش، ریشه در بینشی دارد که همه اجزای خلقت را دارای حق زیستن و سهمی از رحمت پروردگار می‌داند. امروزه که نسل‌های حیوانی در معرض انقراض‌اند، توجه به این حدیث، فراخوانی است برای توقف بی‌رحمی در شکار، تجارت جانوری و تخریب زیستگاه‌ها.
پاکی هوا؛ امانتی برای نسل امروز و فردا
در حدیثی دیگر، امام جواد علیه‌السلام هشدار می‌دهند: «هوا را آلوده نکنید و به آن رحم کنید.» (الکافی، ج ۶، ص ۵۴۷) این فراز کوتاه، تصویری کامل از مسئولیت انسان در قبال پاکی هواست؛ نعمتی که حیات همه جانداران بدان وابسته است. از نگاه اسلامی، آلوده‌سازی طبیعت، تجاوز به حقوق دیگران و نقض امانت الهی است. این سخن امام، مبنای فقهی و اخلاقی برای حمایت از انرژی‌های پاک، کاهش آلاینده‌ها و توسعه فناوری‌های زیست‌محیطی است.
کلام آخر
امام جواد علیه‌السلام، همچون دیگر ائمه نور، ما را به تماشای جهان از منظر توحید دعوت می‌کند؛ جهانی که هر ذره‌اش نشانی از خالق دارد و هر موجودش، امانتی است در دستان انسان. در سالروز شهادت این پیشوای الهی، یادآوری می‌کنیم که هر مسلمان، به‌عنوان جانشین خداوند در زمین، وظیفه‌ای شرعی، اخلاقی و انسانی در حفظ محیط زیست دارد.
بیایید در پرتو تعالیم امامان معصوم، به‌ویژه امام جواد علیه‌السلام، زیست‌پذیری زمین را برای آیندگان تضمین کنیم؛ چرا که زمین، آیه‌ای از آیات خداوند است و حفاظت از آن، عبادتی است بی‌کلام اما ژرف و مؤثر.
بيشتر

اجلاس سراسری نماز

بيشتر